Podrażnienie zębiny może znacznie obniżyć komfort życia i wpływać na codzienne nawyki, takie jak picie zimnych napojów czy spożywanie ulubionych potraw. W artykule przedstawiono najnowsze metody leczenia tego powszechnego problemu stomatologicznego, opisano przyczyny oraz zasady diagnostyki, a także wskazano najlepsze sposoby zapobiegania nawrotom.
Przyczyny nadwrażliwości zębów
Wrażliwość zębów najczęściej wynika z odsłonięcia dentinę, czyli zębiny, która staje się podatna na czynniki zewnętrzne. Czynniki predysponujące obejmują m.in.:
- agresywne szczotkowanie zębów i stosowanie twardych szczoteczek,
- stosowanie ściernych past i wybielaczy,
- refluks żołądkowo-przełykowy, powodujący erozję szkliwa,
- choroby przyzębia prowadzące do recesji dziąseł,
- nadmierne spożycie kwaśnych napojów i pokarmów.
Znaczenie anatomii zęba
Cienki płaszcz szkliwa chroni wnętrze zęba przed bodźcami termicznymi i chemicznymi. Ubytki szkliwa lub cofnięcie się dziąseł eksponują kanalikowe systemy w zębinie, które przewodzą bodźce do miazgi. Proces ten leży u podstaw nadwrażliwości.
Diagnostyka i ocena stopnia wrażliwości
Rzetelna profilaktyka i leczenie nadwrażliwości rozpoczynają się od dokładnej diagnostyki. Lekarz stomatolog przeprowadza:
- wywiad pod kątem objawów i stylu życia,
- badanie kliniczne z użyciem dmuchania powietrza lub polewania zimnej wody,
- ocenę stanu przyzębia oraz ewentualnych stanów zapalnych,
- badania dodatkowe, np. zdjęcia rentgenowskie dla wykluczenia próchnicy.
Skala wrażliwości
Do oceny stopnia wrażliwości stosuje się często skalę VAS (Visual Analogue Scale), co umożliwia monitorowanie efektów leczenia i dostosowanie terapii.
Nowoczesne metody leczenia
Współczesna stomatologia oferuje szereg zabiegów i preparatów mających na celu złagodzenie objawów nadwrażliwości:
- Laseroterapia – promieniowanie laserowe powoduje obturację (zamykanie) kanalików zębinowych, co zmniejsza przewodnictwo bodźców.
- Preparaty zawierające fluorki – profesjonalne lakiery i żele aplikowane przez stomatologa wzmacniają szkliwo i ograniczają utratę jonów wapnia.
- Infiltracja żywicami – stosowanie żywice do zamykania ujść kanalików zębinowych przywraca barierę ochronną.
- Powłoki desensytyzujące – nowoczesne kosmetyki stomatologiczne w formie lakierów czy pianki nakładane miejscowo w gabinecie.
- Środki do samodzielnego użytku – pasty z dodatkiem potasu, azotanu potasu lub argininy, które działają kojąco na zakończenia nerwowe.
Innowacyjne technologie
Obok tradycyjnych metod coraz częściej wykorzystuje się techniki fizykalne, takie jak ultradźwięki czy krioterapia. Połączenie kilku metod w pakiet terapeutyczny przyspiesza efekty i przedłuża trwałość rezultatów.
Remineralizacja i wsparcie dietetyczne
Podstawą leczenia jest remineralizacja szkliwa, która przywraca strukturę twardych tkanek zęba. Zaleca się:
- stosowanie past z hydroksyapatytem i fosforanami wapnia,
- regularne płukanie jamy ustnej roztworami z jonu wapnia,
- zbilansowaną dietetyka, ograniczającą kwaśne owoce i napoje gazowane,
- wzbogacenie diety w produkty bogate w wapń i witaminę D.
Rola śliny
Ślina pełni funkcję naturalnej bariery ochronnej. Odpowiednie nawadnianie oraz unikanie substancji zmniejszających wydzielanie śliny (np. kofeiny) sprzyjają zachowaniu integralności szkliwa.
Profilaktyka i długotrwałe utrzymanie efektów
Aby zapobiegać nawrotom problemu, istotne jest wdrożenie kompleksowych zasad higieny i stylu życia:
- szczotkowanie miękką szczoteczką, używanie nici dentystycznej,
- regularne wizyty kontrolne co 6 miesięcy,
- stosowanie past desensytyzujących,
- unikanie nadmiernego spożycia cukrów i kwasów,
- ochrona zębów podczas zabiegów wybielających poprzez nałożenie preparatów blokujących kanaliki dentynowe.
Poprzez połączenie nowoczesnych terapii i właściwej profilaktyka można skutecznie przeciwdziałać dyskomfortowi związanym z nadwrażliwością i cieszyć się pełnią zdrowia jamy ustnej.
